Dag 8: Wees eens lekker boos

Wees eens lekker boos

Is er een onderwerp of een gebeurtenis waar je je flink boos over kan (of zou moeten) maken? Kantel je papier, zet je timer op een kwartier en schrijf het allemaal eens lekker ongefilterd op. Blijf schrijven zonder je druk te maken over goed lopende zinnen, tot je papier vol is en/of de tijd om is. Laat het even liggen en bedenk wat je ermee gaat doen. Het hoeft niet leesbaar te blijven. Bijvoorbeeld: bedekken met collage of verf, eroverheen tekenen, met water bewerken zodat het gaat vlekken… Als je het gevoel hebt dat het bewaard moet worden kun je er eerst een foto van maken, voordat je verder gaat met bewerken.

Toen ik in therapie was, gebeurde er iets waardoor ik me in de steek gelaten voelde door mijn therapeut. Dat vond ik erg moeilijk, want ik wilde hem vertrouwen en ik voelde hoe veel behoefte ik had aan zijn hulp. Ik vond het ook erg moeilijk om mijn boosheid aan hem te uiten, bang voor afwijzing en kritiek. Ik merkte dat ik het veel gemakkelijker vond om mezelf op mijn kop te geven, dan om hem aan te spreken op zijn gedrag. Toen ik dat uiteindelijk toch deed, kreeg ik niet de reactie die ik had gehoopt. Na afloop was ik teleurgesteld en nog bozer.

In die periode werkte ik juist in een journal dat veel groter was dan mijn gebruikelijke formaat. Uiteindelijk vulde ik drie van die enorme pagina’s met al mijn boosheid, geschreven met een iets dikkere zwarte stift. En die heb ik aan hem voorgelezen. Uiteraard hebben we erover gesproken en nu, enkele jaren later kan ik zien dat er juist op de pijnlijke momenten dat het ‘mis’ ging in onze samenwerking, het meeste gebeurde.

Nadat ik de tekst deelde met mijn therapeut, vond ik dat het niet meer zo leesbaar hoefde te blijven in mijn journal. Ik bracht een laagje gesso aan, waardoor de tekst een beetje naar de achtergrond verdween. In het groot schreef ik de woorden ‘Laten weten’ over de pagina’s en voegde kleur toe. Ik heb het immers laten weten!

Op pagina 189 van ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ schrijf ik:

Waag het niet te lachen

Drie grote vellen (want ik werk nu in een kingsize journal) vol met zwarte boze letters, dat is wat Adriaan voor zijn kiezen krijgt. Er staat precies wat ik de vorige keer dacht, maar niet hardop zei. Of nu ja, om eerlijk te zijn ga ik nog een klein stapje verder, nu ik toch op dreef ben.

‘Je zei dat ik een slechte aan je heb als het om reacties op mailtjes gaat. O, is dat zo? Dat is lekker makkelijk. Een beetje andere mensen helpen om te leren en te veranderen en zelf buiten schot blijven? En wat dacht je eraan te doen? Hoe ga je ervoor zorgen dat wat je opbouwt in de sessies, niet weer afbreekt in de weken daartussen? Of ben ik de enige die aan het werk kan?’

‘Nou, je kunt tevreden zijn hoor, je hebt me boos gekregen. En als je het waagt daarom te lachen, dan heb je het toch niet goed begrepen. Misschien kun je er iets meer bij stilstaan hoe het voor mij is, met de pijn in mijn borst als ik ’s morgens wakker word, alle zelfkritiek en al het interne kabaal. En mijzelf maar bij elkaar houden, me aankleden en aan het werk gaan. Fijn hoor dat dat werk zo goed gaat en dat iedereen er blij mee is, misschien kunnen ze lekker met zijn allen een feestje gaan bouwen en mij verder met rust laten. Ga weg, laat me met rust, doe me alsjeblieft geen pijn meer, laat me alleen.’

Adriaan: ‘Je zegt dat je niet zoveel van me weet, maar je weet wel dat ik zou gaan lachen.’

Ik weet niet meer hoe het gesprek verder liep. Naar verluidt hebben we het allebei overleefd.

bladeren

Een andere manier om tekst te verdoezelen nadat het zijn functie heeft vervuld, is schrijven met niet-permanente inkt zodat je het kunt bewerken met water. Het was een flinke klus om deze bladeren uit te knippen en snijden maar ik ben heel blij met het resultaat. Overigens beschreef deze tekst geen boosheid, maar schreef ik over wat schrijven voor me doet. Het is dan ook een ‘lieve’ pagina geworden.

Het gebeurt niet vaak dat ik boos ben over wat er ontstaat in mijn journal, maar op deze pagina’s was dit toch echt het geval. Ik tekende een zelfportret om te oefenen met liefdevol naar mezelf kijken, maar de tekening beviel me niet. En ik plakte er een citaat bij waar mijn oog op was gevallen, maar die voelde bij nader inzien als kritiek. Ik bereikte dus helemaal niet wat ik wilde bereiken. Uiteindelijk kwam er zwarte, dekkende verf aan te pas om de boel weg te werken. Ik was boos op mijn zelfkritiek… is dat niet de ultieme vorm van zelfkritiek?! En dan moet je het ook nog eens los kunnen laten, dus dat doe ik ook al niet goed! Ik voel me nog steeds naar als ik deze pagina’s zie.

Klik hier om het boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ bij de auteur te bestellen.

Dit is deel 8 van een serie van twaalf voorbeelden van creativiteit die je kunt gebruiken om jezelf te ondersteunen. Je voert de opdrachten of suggesties uit in een leeg boekje zoals een schetsboekje, dummy of een plakboek. Je kunt natuurlijk ook ander papier gebruiken en dat misschien later zelf inbinden, of op boekpagina’s werken die je al dan niet voorbehandelt met acrylverf of gesso.

De voorbeelden maken deel uit van de creatieve mailreeks #12dagencreatief 2024-2025 die wordt verzonden via een maillijst waarvoor je jezelf gratis kunt aanmelden (klik op deze link). Van Kerst 2024 tot Driekoningen 2025 worden de mails dagelijks verzonden, en daarna opnieuw in maandelijkse afleveringen gedurende heel 2025. Aanmelden kan altijd, ook als de reeks al is begonnen.