Patroon veranderen
Weet je van jezelf dat je een patroon hebt in je denken, voelen of gedrag dat je niet (meer) helpt? Schrijf dit bovenaan de bladzijde in je journal. Hoe zou je je denken, voelen of gedrag beschrijven wanneer je geen last meer hebt van dat patroon? Beschrijf dit onderaan je pagina. Teken met potlood ruitjes in de ruimte ertussen en bouw het patroon eventueel nog verder op door andere vormen toe te voegen in een zelfbedachte regelmaat. Begin linksboven met tekenen en inkleuren en zie of het lukt om het patroon gaandeweg te veranderen, te doorbreken of los te laten.
In het voorbeeld dat ik hieronder laat zien, was het geen bewust voornemen maar een flinke griep die me dwong om mijn patronen en plannen los te laten. Bij de eerste verschijnselen van griep verzet ik me ertegen, want ik heb nog zo veel in mijn agenda staan en ik wil die afspraken graag nakomen. Ik denk dat ik me morgen wel beter zal voelen als ik maar vroeg naar bed ga. Ik wil er nog niet aan geloven dat ik beter wat dingen af kan zeggen. Maar op een gegeven moment daalt dan toch het besef in dat ik echt niet kan werken en maatregelen moet nemen. De mate van opluchting die ik vervolgens ervaar maakt duidelijk dat het een goede beslissing is…
Een patroon veranderen of een nieuwe gewoonte aanleren is moeilijk. Ze zeggen dat je al heel ver bent als je je bewust bent geworden van het patroon dat je hindert, maar ik ben het daar niet mee eens. Dan begint het werk pas! Je kunt wel beslissen om voortaan een andere weg te gaan dan je oude-vertrouwde ‘erosiepaadje’, maar de eerste keer moet je dat pad nog helemaal begaanbaar maken met een hakmes en vraag je je voortdurend af of je wel de goede kant op gaat. Je moet dat nieuwe pad ook nog eens héél vaak bewandelen voordat het een beetje gemakkelijk, vertrouwd en veilig aanvoelt. En wat gebeurt er in tijden van stress of als je even niet oplet? Dan ren je opeens weer helemaal over je oude paadje. Je dacht ermee te hebben afgerekend, maar al die tijd lag het aanlokkelijk en gebruiksklaar op je te wachten.
Ik was drie jaar in therapie. Dat vind ik best lang. Ik denk dat ik die tijd niet zozeer nodig had vanwege de heftigheid van de trauma’s of kwesties die me hinderden, maar vanwege het feit dat de nieuwe patronen steeds opnieuw geoefend moesten worden. Ik ben blij dat me die tijd werd gegund.
Psycholoog Adriaan van ’t Spijker schrijft daarover in ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ (pagina 206):
Nog een keer, en nog een keer
In mijn opleiding leerde ik over het doorwerken van problemen. Ik kende wel doorwerken om problemen op te lossen, maar dat was toch iets anders, vertelde de docent.
Doorwerken van problemen betekent dat je keer op keer hetzelfde tegenkomt en keer op keer een oplossing moet vinden voor wat steeds hetzelfde probleem lijkt te zijn. Dat maakt dat therapie soms zo eindeloos kan lijken, dat het voelt alsof je geen stap verder komt, of erger nog, telkens weer een stap terug doet.
Dat lijkt zo, maar het is niet zo. Elke keer dat je hetzelfde probleem aanpakt, verander je een heel klein beetje. Je merkt het bijna niet. Maar op een gegeven moment besef je dat je al een tijdje geen last hebt gehad van het tot dan toe bekende probleem. Dan is het probleem ‘doorwerkt’. Je hebt het van alle kanten bekeken, uitgebreid geanalyseerd, telkens opnieuw aangepakt en uiteindelijk overwonnen.
Klik hier om het boek ‘Denk je dat je mij kunt helpen?’ bij de auteur te bestellen.
Dit is deel 11 van een serie van twaalf voorbeelden van creativiteit die je kunt gebruiken om jezelf te ondersteunen. Je voert de opdrachten of suggesties uit in een leeg boekje zoals een schetsboekje, dummy of een plakboek. Je kunt natuurlijk ook ander papier gebruiken en dat misschien later zelf inbinden, of op boekpagina’s werken die je al dan niet voorbehandelt met acrylverf of gesso.
De voorbeelden maken deel uit van de creatieve mailreeks #12dagencreatief 2024-2025 die wordt verzonden via een maillijst waarvoor je jezelf gratis kunt aanmelden (klik op deze link). Van Kerst 2024 tot Driekoningen 2025 worden de mails dagelijks verzonden, en daarna opnieuw in maandelijkse afleveringen gedurende heel 2025. Aanmelden kan altijd, ook als de reeks al is begonnen.
- Een boekje voor jezelf – Introductie
- Dag 1: Hoe gaat het met je?
- Dag 2: Teken je gedachten
- Dag 3: Houd je vorderingen bij
- Dag 4: Dingen die helpen
- Dag 5: Fijne focus
- Dag 6: Gezien worden
- Dag 7: Tijdlagen
- Dag 8: Wees eens lekker boos
- Dag 9: Woorden vinden
- Dag 10: Rust in beeld
- Dag 11: Patroon veranderen
- Dag 12: Kiezen